زلزله راهبردی علیه غرب
تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۰۵۵۶۷
این روزها در عرصه سیاست خارجی و روابط بینالملل، دغدغههای زیادی به اذهان خطورمی کند که یکی از آنها، نسبت راهبردی و تاکتیکی بازیگران با یکدیگر است.اینکه سیاستها و رفتارهای بازیگران تاثیرگذار در حوزه روابط بینالملل، تا چه اندازه با یکدیگر همپوشانی دارد؟ فراتر از آن، چگونه ممکن است یک محاسبه یا رفتار نادرست، بر شکلگیری قطببندیها و گروههای همگرای سیاسی در جهان تأثیرگذار باشد؟ اگر بخواهیم از مفاهیم وارد مصادیق شویم، با پدیدههایی مانند جنگ اوکراین و تبعات آن در شکلگیری پدیدههای تازه در نظام بینالملل مواجه میشویم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
یکی از تبعات خطای راهبردی آمریکا و شرکای آتلانتیکی آن در ناتو در شکلدهی جنگ اوکراین، ایجاد دغدغههای راهبردی پایدار میان اعضای غیر غربی جامعه جهانی مبنی بر همگرایی با یکدیگر بوده است. اگرچه قبلا این الزام راهبردی موردتوجه نظریهپردازان مختلفی در چین، روسیه، برزیل، هند، ایران و ….. قرارگرفته بود اما اکنون ، فرصتی برای تبلور و عینی سازی آن پدید نیامده بود. از سوی دیگر، «تهدید ناتو برای نظم جهانی»تا قبل از جنگ اوکراین ، حداقل تا این سطح عیان نشده بود. سفر اخیرشی جین پنگ، رئیسجمهور چین به روسیه ودیدار وی با ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه، موردتوجه بسیاری از تحلیلگران حوزه روابط بینالملل قرارگرفته است. اکثریت قریب بهاتفاق رسانههای غربی معتقدند که«استمرار جنگ اوکراین»و«تحرکات تازه آمریکا در شرق آسیا»،مناسبات پکن-مسکو را از فاز «همکاریهای راهبردی»وارد «همافزایی راهبردی»کرده است.درهم افزایی راهبردی، منطقه الفراغ و نقاط افتراق سیاست خارجی دو بازیگر شدیدا محدود میشود ومنافع ملی دو بازیگر با یکدیگر انطباق پیدا میکند. قطعا نقشآفرینی خاص و پررنگ بازیگرانی مانند جمهوری اسلامی ایران نیز منجر به استمرار و تثبیت این روند خواهد شد.
همانگونه که اشاره شد، حتی اگر جنگ اوکراین در همین لحظه پایان یابد ، نمیتوان از آثار وتبعات آن بر شکلگیری همکاریها و همافزاییهای راهبردی و استراتژیک تعیینکننده در جهان سیاست بهسادگی گذشت.
بهعنوانمثال، همکاری راهبردی چین و روسیه،موضوع ملموسی در حوزه روابط بینالملل بوده و تازگی ندارد. فراموش نکنیم که معمولا در رأیگیریهای شورای امنیت، معمولا رأی هر دو بازیگر با یکدیگر همخوانی داشته یا لااقل درتعارض مطلق با یکدیگر قرار ندارد. فراتر از آن، هر ساله مقامات روسی و چینی مانورهای نظامی ، ملاقاتهای سیاسی و حتی پیمانهای اقتصادی و راهبردی جدیدی را با هدف مهار بازی غرب در نظام بینالملل طراحی و تصویب میکنند. در بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ میلادی، برخی سیاستمداران آمریکایی مانند هنری کیسینجر تأکید داشتند که مقامات آمریکایی باید همافزایی چین و روسیه در نظام بینالملل را با پررنگتر کردن تهدید یک بازیگر و اعطای امتیازات هدفمند به یک بازیگر دیگر از بین ببرند! به عبارت بهتر، یکی از گزارههایی که مقامات کاخ سفید بر روی آن حساب ویژهای باز کرده بودند، ایجاد شکاف میان روسیه و چین بوده است. زمانی که جنگ اوکراین به وقوع پیوست، مقامات آمریکایی نسبت به عدم اعلام حمایت رسمی چینیها از روسیه، دید مثبتی داشتند. اما فرسایشی شدن جنگ اوکراین از یکسو و تشدید تحرکات آمریکا در شرق آسیا ( خصوصا تایوان و دریای جنوبی چین) سبب شد تا پکن اهمیت همافزایی راهبردی با روسیه را بیش از هر زمان دیگری دریابد! به عبارت بهتر، چینیها به این نتیجه رسیدند که تایوان و شرق آسیا ،
هدف بعدی توطئه افکنی غرب در نظام بینالملل خواهد بود. به عبارت بهتر، یکی از اصلیترین دلایلی که چینیها را از فاز همکاری با روسیه، وارد همافزایی راهبردی ساخته ، مربوط به جدیتر شدن تهدیدات آمریکا علیه پکن میباشد. چینیها، هم در عرصه بازدارندگی و هم اقدام، نیاز به بازیگرانی دارند که بتوانند قدرت سخت خود را بدون سختی و مزاحمت، در اختیار چین قرار دهند .در اینجا متوجه جایگاه روسیه در قاموس سیاست خارجی چین میشویم. قطعا هنوز زمان زیادی باقیمانده است تا افکار عمومی آمریکا و کشورهای اروپایی متوجه هزینههای هنگفت سیاستهای مداخله گرایانه ناتو در اوکراین شوند. در آن زمان، قطعا کسی در غرب از بایدن ، ماکرون، سوناک، شولتس و زلنسکی بهعنوان قهرمان یاد نخواهد کرد!
منبع: پارس نیوز
کلیدواژه: جامعه جمهوری اسلامی ایران سیاست خارجی شورای امنیت مسکو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.parsnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارس نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۰۵۵۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
علیاف: آذربایجان هرگز به اوکراین سلاح نمیدهد
رئیسجمهور آذربایجان اعلام کرد: اگر جنگ روسیه و اوکراین متوقف شود، هیچ تضمینی برای تکرار نشدن آن وجود ندارد، آذربایجان بیش از ۳۰ میلیون یورو کمک بشردوستانه و مالی به اوکراین ارائه کرده است. حتی اگر از ما بخواهند، به اوکراین هرگز سلاح نمیدهیم. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانههای جمهوری آذربایجان، الهام علیاف رئیس جمهوری آذربایجان اعلام کرد که در جریان سفر خود به روسیه با همتای خود ولادیمیر پوتین درباره جنگ با اوکراین گفتگو نکرده است.
الهام علیاف در مجمع بینالمللی «COP29 و چشمانداز سبز برای آذربایجان» در دانشگاه ADA در حالی که به سوال پروفسور کلاوس لارس از مرکز ویلسون دانشگاه کارولینای شمالی آمریکا پاسخ داد، درباره جنگ روسیه و اوکراین صحبت کرد.
علیاف تاکید کرد که او و پوتین تنها در مورد مسائل دوجانبه و وضعیت قفقاز جنوبی گفتگو کردند.
رئیسجمهور آذربایجان گفت: نمیداند جنگ روسیه و اوکراین چگونه به پایان می رسد. اگر کسی میداند، احتمالاً باید نامزد جایزه صلح نوبل شود. فکر نمیکنم کسی بداند در حال حاضر چگونه قرار است این جنگ به پایان برسد. اما من آن را اینگونه بیان میکنم که در یک نقطه پایان می یابد، زیرا جنگ ها دیر یا زود متوقف میشوند. من میتوانم از تجربه خودمان بگویم. وقتی در ماه می 1994 قرارداد آتشبس با ارمنستان را امضا کردیم، جنگ عملاً متوقف نشد. بنابراین، ممکن است وضعیت مشابهی بین روسیه و اوکراین ایجاد شود. اگر آنها با پایان دادن به مرحله فعال جنگ موافقت کنند، پایان جنگ را تضمین نمیکند. هر از چند گاهی، یعنی در دوران اشغال، تنش بود، با گروههای خرابکار، نبرد تک تیراندازی داشتیم، این یا چند اتفاق بسیار خطرناک دیگر رخ داد و خط تماس ما بسیار کوتاهتر از خط تماس امروز یا خط نبرد روسیه و اوکراین بود.
علیاف تأکید کرد: تصور کنید که یک توافق آتشبس امضا شده است. آیا این تضمینی برای آینده صلح خواهد بود؟ جواب منفی است. ما 28 سال صبر کردیم و بعد با استفاده از زور، حاکمیت خود را بازیابی کردیم. ما این کار را کردیم چون حق با ما بود و میتوانستیم. برای ما مسئله مرگ و زندگی بود. در آن زمان مطمئن نبودیم چه کسی در کنار ارمنستان خواهد جنگید. ممکن بود گزینههای مختلفی وجود داشته باشد. هیچ کدام برای ما خوشایند نبود. اما بعد به آن فکر نکردیم، یا باید حیثیت حاکمیت خود را باز میگردانیم یا همه باید میمردیم. این رویکرد ما بود. ما صبر کردیم، نیرو جمع کردیم، در عرصه بینالمللی کار کردیم. ما سعی کردیم از طریق مذاکره موضع خود را ثابت کنیم و توضیح دهیم که قربانی آزار و اذیت هستیم، اما نشد. بله، سازمان های بینالمللی قطعنامهها و تصمیماتی گرفتند، اما اجرا نشدند، سازوکار اجرایی نداشت. بنابراین ما آن را اجرا کردیم. همانطور که گفتم ما صلح را با جنگ آوردیم. این نیز یک گزینه است و ما نشان میدهیم که امکانپذیر است. بنابراین همانطور که گفتم جواب عملی ندارم. فکر نمیکنم کسی بداند چه زمانی جنگ روسیه و اوکراین متوقف میشود.
رئیسجمهور آذربایجان با بیان اینکه حتی اگر جنگ متوقف شود، هیچ تضمینی برای تکرار نشدن آن وجود ندارد، گفت: آذربایجان چه میتواند بکند؟ هیچ چیز. از نظر عملی مطلقاً هیچ چیز. ما بیش از 30 میلیون یورو کمک بشردوستانه و مالی به اوکراین ارائه کردیم. ما در حال انجام کارهای بازسازی در شهر ایرپین هستیم، جایی که جمعیت آذربایجانی زیادی وجود دارد و بسیاری از زیرساختهای اجتماعی بازسازی شده است. هیچ چیز بیشتر نمیتوانیم انجام دهیم. حتی اگر از ما بخواهند، به اوکراین سلاح نمیدهیم، میتوانیم آشکارا بگوییم که این کار را نمیکنیم. کمکهای بشردوستانه بله، اما سلاح هرگز، این پاسخ من است.
علیاف گفت: جنگ روسیه و اوکراین برای دو ملتی که از نظر قومیتی و مذهبی بسیار به یکدیگر نزدیک هستند، یک تراژدی بزرگ است. آیا فرصتی برای فرار از جنگ وجود داشت؟ فکر کنم وجود داشت. آیا رهبران اوکراین در سال های گذشته فرصتی برای برقراری روابط عادی با روسیه داشتند؟ من تقریباً مطمئن هستم که وجود داشته است. بله، من فقط در مورد روابط روسیه و آذربایجان صحبت میکردم. ما همسایه هستیم. ما مشارکتهای قوی ایجاد کردهایم. ما به حاکمیت یکدیگر احترام میگذاریم. ما در کار یکدیگر دخالت نمیکنیم. آیا ممکن است بین روسیه و اوکراین هم همینطور باشد؟ البته ممکن بود. روسها افراد بسیار نزدیک به اوکراین هستند. چرا این اتفاق نیفتاد؟ مقصر کیست؟ من نظری دارم، اما آن را به اشتراک نمیگذارم. اما من فکر میکنم این فرصت در اوایل دهه 2000 از دست رفت. شانس اوکراین برای ساختن یک کشور قدرتمند از دست رفت. این نظر شخصی من بر اساس تجربه و دانش من است. من همه روسای جمهور اوکراین را میشناختم و با آنها کار می کردم به جز رئیسجمهور اول این کشور.
رئیسجمهور آذربایجان خاطرنشان کرد: من از سال 2003 روی صندلی ریاست جمهوی آذربایجان هستم. چیزی که میگویم را میدانم، چون تجربه دارم و هیچکس چیزی به من نگفته است. من شاهد لحظات زیادی در روابط روسیه و اوکراین بوده ام: تنش، دوستی، دشمنی، اما هرگز به سطحی که امروز میبینیم نرسیده بود. متاسفانه این وضعیت غمانگیزی است و هر روز مردم میمیرند. باید متوقف شود. چه کسی میتواند متوقف شود؟ نمیدانم.
در این مراسم، الهام علیاف همچنین به منافع روسیه در جمهوری آذربایجان و قفقاز اشاره کرد و گفت: روسیه همسایه آذربایجان است و ما در زمینههای مختلف همکاری بسیار فعالی با این کشور داریم. در آخرین دیدار با رئیسجمهور پوتین، ما به طور گسترده در مورد آن موضوعات، همکاریهای اقتصادی و بهویژه همکاریهای خود در زمینه حملونقل گفتگو کردیم. البته بیشتر همکاریها در زمینه بشردوستانه است. بیش از 300 مدرسه روسی در آذربایجان وجود دارد و مردم ترجیح میدهند در مدارس روسی تحصیل کنند. به طور خلاصه، ما به عنوان یک کشور منطقه قفقاز مسائل مشترک زیادی داریم. به دلیل اینکه بخش خاصی از قفقاز در داخل مرزهای روسیه است و البته روسیه هرگز این منطقه را ترک نخواهد کرد، زیرا متعلق به این منطقه است و به نظر من همه کشورهای قفقاز جنوبی باید علاقهمند به برقراری روابط خوب با روسیه بر اساس احترام متقابل، حاکمیت، تمامیت ارضی و منافع متقابل باشند. من فکر میکنم که مثال آذربایجان به خوبی نشان میدهد که این امکانپذیر است.
"امنیت منطقه" محور اصلی دیدار پوتین و علیافانتهای پیام/